Blog

Koleinomierzami nazywamy urządzenia wykorzystywane w laboratoriach drogowych do oceny odporności nawierzchni na odkształcenia trwałe. Koleinę możemy zdefiniować jako odkształcenie pasa jezdni wzdłuż kierunku ruchu pojazdów, w ślad najczęstszych przejazdów kół samochodów, spowodowana jest odkształceniem lepkoplastycznym warstwy lub warstw asfaltowych bądź odkształceniem warstw nośnych nawierzchni.

Obowiązujące normy (PN-EN 13108-1 beton asfaltowy i PN-EN 13108-5 SMA) przewidują badanie odporności nawierzchni na deformację trwałe metodą koleinowania według normy PN-EN 12697-22. Wyróżnia się następujące koleinomierze oraz warunki badania:

• Koleinomierz duży
• Koleinomierz bardzo duży
• Koleinomierz mały, model A, badanie w powietrzu
• Koleinomierz mały, model B, badanie w powietrzu
• Koleinomierz mały, model B, badanie w wodzie

Koleinomierz duży

Historia dużego koleinomierza LCPC rozpoczyna się we Francji gdzie został wprowadzony jako urządzenie do badań uzupełniających podczas wykonywania projektowania mieszanki mineralno-asfaltowej w prasie żyratorowej. Badanie wykonywane jest w temperaturze 60˚ C jako temperatura występująca na nawierzchni w sezonie letnim. W trakcie pracy urządzenia na próbkę przykładane jest koło z gładką oponą o ciśnieniu 0,6 MPa z obciążeniem 5kN, wykonuje ono przejazdy po próbce z częstotliwością 1Hz.

Koleinomierz mały

Koleinomierz mały został opracowany i wprowadzony do badań oceny koleinowania w Wielkiej Brytanii. Badanie wykonywane jest na próbkach o nienaruszonej strukturze, wyciętych z warstwy lub pakietu warstw nawierzchni. Urządzenie może zostaw wykorzystane do badania próbek wytworzonych w laboratorium. Mały koleinomierz wyposażony jest w niebieżnikowane koło obciążeniowe, którego średnica zewnętrzna mieści się w przedziale od 200 do 205 mm. Zależnie od modelu urządzenia wykonywany jest ruch posuwisto – zwrotny koła po próbce lub odwrotnie. Przejazd wykonywany jest on na odcinku 230 ± 5 mm z częstotliwością 26,5 cykli na 60s. Koło urządzenia jest przyłożone do próbki prostopadle z obciążeniem 700 ± 10N. Podczas wykonywania badania rejestrowana jest temperatura z dokładnością do 1 °C, liczba przejść koła oraz głębokość koleiny. Badanie zostanie przerwane po osiągnięciu głębokości koleiny 20 mm lub 10 000 cykli przejść koła. Badanie przeprowadza się w temperaturze 60˚C. Każda próbka przed badaniem powinna być przechowywana w temperaturze badania przez minimum 4 h jeżeli wysokość próbki nie przekracza 60 mm i minimum 6h ale nie dłużej niż 24 h jeżeli wysokość próbki jest większa niż 60 mm.

Autor: Łukasz Blicharski